Modellerle süslü sayfaları ve cesur pozlarıyla dünyanın en ünlü takvimi o … Pirelli takvimi yani kısaca bilinen adıyla The Cal. Pirelli Takvimi denince çoğumuzun aklında canlanan şey Amerika’da bir kamyonun içinde asılı bol miktarda çıplak görsellerle dolu sayfalar. Bunların doğru olup olmadığı tartışılsa da Pirelli takvimi aslında bilinenden çok daha fazlasını sunuyor.
Nasıl Başladı?
Pirelli Takviminin çıkış hikayesi 1963 yılına dayanıyor. İtalyan lastik firması Pirelli, İngiliz rakipleriyle rekabet edip, bir farklılık yaratmak amacıyla bir takvim yaratmaya karar veriyor. O zamana kadar yapılmış hem en iyi hem de en ses getirici takvim olması için dönemin ünlü sanat yönetmeni Derek Forsyth ve fotoğraf sanatçısı Terence Donovan tarafından çekilen ilk takvim Pirelli’nin beklediği etkiyi yaratmayı başarıyor. The Cal’ın oluşturulma amacı hem farklılık yaratmak hem de seksi resimlerle erkeklerin dikkatini çekmekti. Günümüzde fazlasıyla alışık olduğumuz ve kötü bir marketing yöntemi olarak gördüğümüz “sex appeal” 60’lı yıllarda yükselmekte olan bir trend olduğu için Pirelli takvimi amacına ulaşıp, şok etkisi yaratarak gündeme oturmuştu.
1960’lı yıllarda Pirelli takvimi, aslında takvimin adına uygun bir şekilde Pirelli ürünlerinin de fotoğrafın içinde kullanıldığı görsellerden oluşmaktaydı. Amaç sadece fotoğraf ve ünlü kadınları kullanarak Pirelli’nin ürünlerine dikkat çekmekti. Yıllar geçtikçe odak noktası Pirelli ürünlerini kullanmaktan çıktı; Pirelli artık sadece takvimin sponsoru olarak anılıyor.
Dönemin petrol krizi sebebiyle 1963 yılından 1974 yılına kadar devam eden takvim, 1975 yılından 1983 yılına kadar bir mola veriyor. ‘Süpermodel’ kavramının hayatımıza giriş yaptığı 80’ler ve 90’larda ise Pirelli takvimi ara verdiği döneme rağmen tüm görkemiyle koleksiyonerler ve basının odak noktası olmaya kaldığı yerden devam etti. Naomi Campbell, Kate Moss gibi dönemin ‘supermodellerinin’ sayfalarını süslediği takvime aslında moda ve mankenlik dünyasının aklınıza gelebilecek her fenomen ismi mutlaka bir kere yer almıştır. Fotoğrafçılar da en az içinde yer alanlar kadar fenomen isimler. Terry Richardson, Patrick Demarchelier, Mert & Marcus ve Mario Testino gibi isimler sık sık takvim için çekim yapmış olan ünlü fotoğrafçılar.
İkonik Çekimler
*Fotoğrafçı Annie Lebowitz tarafından 2000 yılı takvimi için Rubens ve Botticelli’nin tablolarından ilham alarak çektiği tamamı çıplak takvim.
*1987 yılında Naomi Campbell’ın ilk defa yer aldığı ve Terence Donovan tarafından çekilen etnik ilhamlı çekim.
2016 yılında Annie Lebowitz’in Pirelli takvimi için 2. kere objektife geçmesiyle takvim bambaşka bir imaja bürünmeye başladı. Sadece erotik görünen çekimlerin yerine daha sanatsal ve ‘güçlü kadını’ temsil eden, ilham veren kadınların kullanıldığı çekim Pirelli takvimini 1 yıl içinde çok farklı ve daha sanatsal bir konuma oturtmayı başardı.
Pirelli takviminde önceki yıllarda mankenler ve genç kadınlar kullanılırken, bu sefer bloggerlar, iş kadınları, tasarımcılar ve farklı yaş gruplarındaki kadınları kullanarak kusur kabul edilen vücut yapılarına photoshop yapmayarak belki de tarihindeki en önemli sayılardan birini oluşturdu Annie Lebowitz. Bu sayı için Yoko Ono, Shirin Neshat, Patti Smith ve Tavi Gevinson, Serena Williams gibi isimler fotoğraflandı.
Peki Pirelli Takvimine Nasıl Ulaşabiliriz?
İşte en zorlu konulardan biri bu. Dünyada her sene yaklaşık 20,000 kopya yapılan takvimi dışarıdan satın alamıyorsunuz; Pirelli tarafından seçilmiş isimlere gönderiliyor. Belki de ününün bu kadar yayılmasının sebeplerinden birinin de az sayıda üretilip, satışa açık olmaması; bu gizem ve zor ulaşılırlık takvimin cazibesini arttırıyor.
Pirelli Takvimini Önemli Yapan Nedir?
Günümüzde kazandığı bu bambaşka perspektifin yanı sıra Pirelli takvimi için çalışmak ve bu takvimde yer almak aslında bir çeşit mesleki başarıyı simgeliyor. Takvime ulaşmanın zorluğu bir yana, tüm dünyada fanatik Pirelli koleksiyonerleri var.
Bir dikkat çekme yöntemi ve pazarlama stratejisi olarak başlanılan bu takvimin günümüz popüler kültüründe ulaştığı konum ise bize bir kez daha Pirelli takviminin önemini gösteriyor. Takvimin ünü sadece çıplaklık değil, ‘ünlülerin çıplaklığı’. Pirelli takviminde anonim modeller değil, her dönemin dünyaca ünlü kadınları sayfaları süslemesi kurulduğu zamandan beri süregelen bir durum.
Ünlüler ve çıplaklık ne kadar klişe görünse de takvimin oluşmasındaki sıradışı ve etkileyici görsellerden bahsetmemek olmaz. Pirelli’yi bu derece ünlü yapan bir nokta da fotoğrafçılara sınırsız özgürlük vermesi. Konsept, kıyafetler, mekan kısacası herşey onların yaratıcılığına bağlı, sahip oldukları büyük maddi bütçe de cabası. Fotoğrafçılara herhangi bir müdahalede bulunmayan Pirelli, onlara istediği sanatsal özgürlüğü sağlayarak yaratıcı ve kışkırtıcı resimlerin çıkmasına zemin hazırlıyor. Herhangi bir moda dergisinde göremeyeceğiniz yaratıcılık ve limitleri zorlama Pirelli takvimi tarafından gerçekleştirebiliyor.
Pirelli takviminin geçmişini ve her sene sınırları zorlayan fotoğrafcılığından bahsederken 2017’de nasıl bir Pirelli takvimi göreceğiz?
Fotoğrafçı Peter Lindbergh tarafından çekilen bu yılın takvimini tek bir kelimeyle özetlememiz gerekirse kelimemiz “duygusal” olur. Nicole Kidman, Uma Thurman, Penelope Cruz gibi isimlerin yer aldığı çekimdeki yoğunluğu ve derinliği şimdiden hissedebiliyoruz.
