Son zamanlarda perakende sektörü zor durumda. Çoğu marka mağazalarını kapatmaya başladı. Bunun başlıca nedenlerinden biri şüphesiz e-ticaretin yükselişi. Kapanan mağazalar listesi ise uzun. Macy’s Inc, Sears Holdings Corp., The Limited, American Apparel, BCBG Max Azria, Global Holdings, JC Penney Co. Inc., Abercrombie & Fitch Co., Gordmans Stores A.Ş., Guess Inc., HHGregg Inc, Gander Mountain Co, GNC, Esse ve daha niceleri…
Markalar Zor Durumda
“Perakende Güneşi Ödülleri 2016 Sahipleri Buluşuyor” isimli toplantıda perakende sektöründeki durumu değerlendiren Tekin Acar, “İlk defa kiramı, aidatımı, maaşları ödemede zorlanıyorum. Başka işten kazandığım ne kadar varlığım varsa hepsini satıp bu işe koydum, sermaye artışı yaptım ama yetmiyor. Ben de George Soros değilim, benim için buraya kadar. 2017’de yeni açılacak AVM’lere ciro üzerinden kontrat yazdım. Daha sonradan açamayacağım diye ihtar yazdım. Çünkü önümü görmüyorum. Kontratları iptal ettim. Personelin maaşının çıkmayacağı rakamlar söz konusu” açıklamasında bulundu.
2012 yılında ise Türkiye’nin ilk yurtdışına açılan çocuk giyim markası olan Wenice Kids iflas etti. Markanın geçmişine bakarsak başarılı bir yükseliş söz konusu. 1998 yılında piyasaya giren ve 2008-2010 yılları arasında hızla büyüyen markanın, yabancı ortağı ve 150 milyon euronun üzerinde cirosu bulunuyordu. İflasın nedeni ise markanın piyasaya olan borçlarıydı.
2014 yılında da benzer durum Amerika’da görülmüştü. Amerikan ekonomisinin iyi olmasına rağmen Target, Kmart, Sears, Walmart, Filene’s Basement, Daffy’s, Gray’s Papaya, Loehmann’s, Barnes, Noble, Borders gibi büyük mağaza zincirlerinin, mağazalarının bir kısmını kapatmasının nedenleri arasında büyüyen sektörde karşılaştıkları mali kriz, rekabetçi ortamdan kaynaklanan piyasanın hızlı değişimine ayak uyduramama ve e-ticaretin artması var. Aynı yıllarda iflas eden markalar arasında yarısı İrlanda’lı özel sermaye fonu Kerten Private Equity’ e ait olan Bücürük de katılmıştı. İflas nedeninin ise nakit akışında yaşanan sorunlar olduğu belirtilmişti.
Türkiye genelindeki 110 mağazası ile iç giyim sektöründe faaliyet gösteren Eko Giyim Tekstil Mağazacılık A.Ş için geçtiğimiz aylarda mahkeme iflas kararı verdi. Tekstil sektörünün önemli oyuncularından biri konumunda olan Eko Giyim, ihracatın yanı sıra mağazalaşma yoluna da gitmişti. Yıllık cirosu 110 milyon lirayı bulan şirketin iflasına giden sürecin başında ise, 2016’nın ikinci yarısında bankaların artan kredi baskısı, talepte yaşanan düşüş, kurlardaki yükseliş ile girdi maliyetlerindeki artış yer aldı. Mağazalarda ciroların yüzde 35 seviyesinde düşmesi, gözde marka için de sancılı bir sürece yol açtı.
Ralph Lauren Corp, New York’un Beşinci Caddesi’ndeki flagship mağazası olan Polo mağazasını kapatıp, kurumsal iş gücünü azaltmayı hedefliyor. Marka Mart 2018 yılına kadar mevcut dijital operasyonunu geliştirip daha esnek platforma (Salesforce.com Inc) taşıyıp yılda yaklaşık 140 milyon dolarlık maliyet tasarrufu yapması bekleniyor. Bununla birlikte yeniden yapılanma şirkete 370 milyon dolara mâl olacak -çalışanları işten çıkarma-kira sonlandırma ücretleri-stoklarla ilgili maliyetler.
Bebe mağazaları A.Ş e-ticaret sektörüne önem verip tüm fiziksel mağazalarını kapatmaya başladı. Şirket net zararını geçen yıla göre azaltsa da hala yaklaşık 5.2 milyon dolarlık zarar söz konusu. Net satışlarının da geçen yıla göre %16.8 düştüğünü belirten yetkili, karşılaştırılabilir mağaza satışlarında ise 10.5 oranında gerilediklerini açıkladı. Promosyonlar sayesinde net kar marjını yüzde 34’ten yüzde 34.4’e yükseltseler de şirket için iyileştirmelerin devam etmesi gerekiyor. Sonuç olarak mağaza kapanışlarının ve e-ticaret sektörüne ağırlık verme nedeni bu mali nedenlerin olduğu bir gerçek. Diğerleri e-ticaret markaları olarak yeniden ortaya çıkmaya çalışıyor
Urban Outfitters’ın CEO’su Richard Hayne “Alışveriş merkezlerine son yıllarda çok fazla mağaza eklendi ve birçoğu aynı şeyi satıyor: giyim eşyası. Bu bir balon etkisi yarattı ve konutta yaşandığı gibi balon artık patladı” dedi. “Sonuçları görüyoruz: mağazalar kepenk kapatıyor ve kira ücretleri geriye çekiliyor. Bu eğilim yakın gelecekte de devam edecek.” diyerek durumu aslında çok güzel özetlemiş. Credit Suisse Group AG analisti Christian Buss’a göre, yıl sonundan bu yana mağaza kapanışları, son ABD durgunluğunun yaşandığı 2008 yılının kapanış oranını aştı. Sektörün ekonomideki durumu çok ciddidir.
Payless da iflasını açıklayan mağazalar arasında. Firma 400 mağazasını kapatıyor. Firmanın müşteri taleplerini karşılayabilmek için yaklaşık 22.000 çalışanı vardı. Yaklaşık 1000 mağazaya sahip olan Rue21 Inc. için ise piyasada bu ay içinde iflasa hazırlanıyor gibi haberler dolaşmaya başladı bile.
Macy’s Inc. bir yıl içinde çoğu kişiyi işte çıkarmaya ve 100 e yakın mağazalarını kapatmaya hazırlanıyor. “Şirketin her piramidene baktık. Kıyaslamalar yaptık. Dikkatli ve emin adımlarla ilerliyoruz” diyen Macy’s başkanı Jeff Gennette doğru araçları sağlayacak ve gelecek için büyüme sağlayacak ekiple çalışmak istediğini de belirtti. Macy’nin stratejesi, Bluemercury mağazalarını,mağazalardaki Backstage off-price departmanlarını, e-ticarete önem vermek ve Alibaba’nın T-mall gibi Çin işletmesinde yer almayı içeriyor.
2016 yılının sonlarına doğru 250 milyon dolarlık gider oluştuğunu belirten Gennette, yıl kapanışında bu giderlerin oluşabileceğini öngörmediklerini de belirtti. Mağazaların kapatılması ile bu yıl 575 milyon dolarlık kayıp belirtiliyor. Fakat aynı zamanda mağaza giderlerinin azalması ve büyüme stratejileri oluşturmaları firmaya 550 milyon dolarlık gider tasarrufu sağlayacak. “İnsanları işten çıkarmak ve mağazalarımızı kapatmak bizim için kolay olmadı. Tek tesellimiz bu aldığımız kararların gelecekte daha fazla büyüme ve başarıya olanak sağlamasıdır.” diyen Macy’s ceosu Lundgren hala başarılı ve karlı bir iş yaptıklarını belirtti. Mağazaları kapatmasınına ardında o mağazaların sağladığı düşük cirolar yatıyor.
The Limited ise değişen tüketici tercihlerine yenik düşüyor. 250 mağazasını bu yıl Ocak ayında kapattığını açıklayan firma, akıllara sadece dijital girişimciliğe doğru mu gidiyor sorusunu getirdi. Sitesinde “ ülke genelindeki tüm mağazalarımızın resmi olarak kapatıldığını söylemeliyiz. Fakat bu bir veda değil, sevdiğiniz stillerimize hala online olarak sahip olabilirsiniz. Günün her anında da tıklanmaya devam ediyoruz” şeklinde bir haber yayınladı.
Peki Bu Durumun Sebebi Ne?
Sektördeki olumsuz konjonktürün nedenleri kurdaki sert yükseliş sonrası Euro bazlı AVM kiraları nedeniyle artan maliyetler, kur artışının ürün fiyatlarına yansıtılması sonucu alım gücü düşen tüketici talebi, bazı segmentlerde kredi kartı taksit sayısının sınırlanması ya da tamamen kaldırılması, AB dışından ithal edilen ürünlere getirilen ilave gümrük vergisi ve yatırımcıların belirsizlik barındıran piyasaya yatırım yapmak istememeleri. Bunlara ek olarak hazır giyim sektöründe hızlı çıkış yapan firmalar plansız büyüme sonucu stok yönetimi yapamadıkları için iflasla baş başa kaldılar. Şirketin ve çalışanların hızlı büyümeye ayak uydurmaları da çok önemli bu noktada. Büyüme stratejilerini sadece reklam ve promosyona dayandıran firmalar ise büyük yanılgıya düşüp batış hikayelerini başlattılar. Sektörde talepler dönemlere ,mevsimlere göre hızla değişiklik gösterir. Firmaların tüketicileri takip etmesi ve sektördeki büyükleri takip etmenin yanı sıra farklı tasarım, kumaş ve ürünlerle kendi farkını ortaya koyması gerekir. Markalar bir süre sonra farklılığını ortaya koymazsa müşteri talepleri de bununla aynı doğrultuda düşer. Firmaların sadece AVM’lerde bulunma isteği ise son derece yanlış bir strateji. Aslında AVM’lerin yanı sıra şehir merkezlerinde de potansiyel müşteri gruplarının olduğunu gözden kaçırıyorlar. İşletme sermayesi, stok yönetimi ve nakit akışları konularında sorun yaşayan firmaların, büyümeyle birlikte aslında kadrolarını geliştirmediklerini görüyoruz. Bu da finansal yönetimin zayıflığına dikkat çeker. Şirketler – sektöründeki diğer birçokları gibi – günümüzün müşteri taleplerini etkin bir şekilde karşılayıp, diğer şirketlerle rekabet edebilmek için stratejilerini yeniden düzenlemelidir.
AVM de bulunma maliyetleri her ne kadar markalar için artsa da; Koton Yönetim Kurulu Başkanı Yılmaz, Koton’un büyümesinde AVM’nin katkısına dikkat çekti, Türkiye’de 2016 yıl sonunda yaklaşık 2 milyon ziyaretçiyi ağırlayan AVM’lerin yıl sonu ciroları yaklaşık 110 milyar TL. 1995 yılında 12 olan AVM sayısı, günümüzde yaklaşık 443’e ulaştı. 2016 ve 2017 yıllarında yıllık %10 büyüme gerçekleşti. 2018 yılında büyümenin yavaşlaması bekleniyor ve %2 olarak tahmin ediliyor. Öngörülen AVM sayısı ise 454.
Kaynak
http://www.finansgundem.com/haber/tekin-acardan-flas-karar-magazalari-kapatiyor/1160138
http://www.milliyet.com.tr/abd-de-magazalar-bir-bir-kapaniyor/ekonomi/detay/1820885/default.htm
http://t24.com.tr/haber/turkiyenin-yurt-disina-acilan-ilk-cocuk-giyim-firmasi-iflas-etti,214548
http://www.sabah.com.tr/ekonomi/2014/03/10/turkiyenin-giyim-devi-iflas-etti
http://www.businessht.com.tr/ekonomi/haber/1190717-8-sirket-8-maddi-sikinti-hikayesi
http://wwd.com/business-news/financial/bebe-close-up-to-25-stores-retail-10775992/
http://www.evagyd.com/WebSite/MyContents.aspx?MyContentID=664&LangID=1&UID=0c4427b5-366d-4b4d-bf98-bd4b8980258e
