Raflarda ya da e-ticaret sitelerinde yerlerini almadan önce moda ürünleri uzun bir yol katederler. Bu yolda tasarım, planlama, satın alma, üretim süreçleri ve trend analistlerinin araştırma ve tahminlerini yaptıkları çalışma süresi vardır.
“Trend analisti” ya da “moda eğilimi araştırmacısı”, renk, tasarım, form, kumaş, baskı veya styling üzerine araştırmalar yapar. Moda dünyasında ve toplumda olan gelişmeleri takip edip onları iş dünyasındaki ekonomik gelişmeler çerçevesinde yorumlar ve gelecek sezonlarda beklenen trendleri belirler.
Trend analisti tüketici davranışlarını ve ekonomik eğilimleri yaratıcı akımlarla birleştirir ve bulguları içerisinden trend olabilecekleri ayırır. Bu aşamada en önemli nokta büyük kitleleri harekete geçirebilecek, satın alma eğilimlerini olumlu etkileyecek trendleri belirlemektir. Trend analisti daha sonra tahminlerini görsel bir sunuma dönüştürerek satın alma, ürün geliştirme ve üretim departmanlarına sunum yapar. “Mood board” ya da “trend board” denen çalışma da işte bu noktada kullanılır.
Her türlü endüstriden, toplumsal yönelimlerden, ekonomiden, tekstil fuarlarından, moda şovlarından,yeni koleksiyonlardan ve sokak stilinden veriler toplar. Trend analistliği moda sektörünün her alanına dokunan nadir görevlerden biridir. Bu pozisyonda çalışanlar, tasarımdan,üretime, satıştan pazarlamaya ve mağaza düzenlemesine, her alanda verilen kararları etkilerler.
Trend analistleri için kariyer imkanları nelerdir?
Trend analisti, trend ajanslarında çalışabileceği gibi kumaş üreticisi firmalarda, tekstil üretimi ya da tasarım firmalarının bünyelerinde de yer alabilir. Genel olarak trend analistleri iplik ve kumaş, renk, tüketici davranışları,ya da genel eğilim araştırmacısı olarak çalışırlar ve üretimden tasarıma tüm departmanları geniş bir yelpazede bilgilendirirler. İplik ve kumaş araştırmacıları kumaş üreticisi firmalarda çalışır ve kumaş trendlerini belirlerler. Renk araştırmacıları genelde renk tasarımı üzerine çalışan firmalarda yer alır. Tüketici davranışlarını izleyen trend analistleri nüfus hareketlerini, yaş gruplarındaki değişiklikleri,sosyolojik, ekonomik,coğrafi ve teknolojik gelişimleri izler. Film, müzik ve eğlence endüstrilerinin moda eğilimlerine etkisini araştırır.
Trend analistleri hangi bölümlerden mezun olur ?
Bir trend analistinin mezun olabileceği bölüm skalası oldukça geniş; reklamcılık, görsel sanatlar, moda tasarımı, pazarlama veya sosyal bilimler bunlardan bazıları.
Bu bölümlerden herhangi birinde okumuş olmanın dışında bir trend analisti genellikle perakende, üretim, geliştirme, tasarım veya pazarlama alanlarında giriş düzeyindeki pozisyonlarda işe başlar. Sektörün pek çok farklı yönünü görüp tecrübe etmeleri başarılı olmalarında önemli bir faktördür. Satışın en önemli yapı taşı olan müşteriyi tanımak ve alışkanlıklarını iyi analiz etmek, sektördeki farklı pozisyonlarda deneyim kazanmış trend analistleri için çok daha kolaydır.
Başarılı trend analistlerinin etkili görsel, yazılı ve sözel becerileri vardır. Genelde çok rahat sosyalleşebilen yaratıcı ve meraklı insanlardır. Günlük hayatlarında gözlemlediklerini analiz etme, filtreleme ve gruplandırarak organize etme konusunda oldukça yeteneklidirler.
Trend Analistleri tahminlerini yapabilmek için hangi kaynakları kullanırlar ?
Kullanılan kaynaklar uzmanlaşılan sektörün özelliklerine göre değişir. Gelecek sezonun trendlerini belirlemede oldukça etkili rol oynayan Dior, Chanel, Celine, Gucci, Armani ve Prada gibi dev moda evlerinin couture koleksiyonları, hali hazırda sektörü yöneten dev isimler haricinde adı yeni duyulmaya başlayan hırslı ve yenilikçi tasarımcılar da daima trend analistlerinin radarındadırlar. Networking bir analist için olmazsa olmazdır. Tasarımcılardan, satın almacılardan ve üreticilerden aldıkları yeni bilgiler trend analistlerinin neyin satıp neyin satmadığı konusunda devamlı güncel kalmalarını sağlar.
Dünya çapında ünlü olan ve toplumu etkileyen ünlüleri, ses getiren hareketlerini ve yaşantılarını takip ederler. Web siteleri, bloglar, haber siteleri, online kataloglar ve sosyal medyanın her mecrası trend analistlerinin devamlı ellerinin altında olan değerli bilgi kaynaklarıdır. Konserler, festivaller ve sergiler gibi sanat olaylarını takip ederler. Örneğin dünya çapında dolaşan bir fotoğraf sergisi bir sonraki sezonun trendlerinde belirleyici bir unsur olabilir. Sokak modası da, trendleri belirlemek konusunda en az her sezon podyumlarda sergilenen defileler kadar önemlidir. Tüm bu kaynakların dışında analistler; belirli bir ücret karşılığı tüketicinin sosyal ve demografik özellikleri hakkında detaylı sayısal bilgi toplayıp sunan pazar araştırma firmalarının hizmetlerinden de yararlanırlar. Trend analistleri devamlı gezerek, okuyarak, yeni insanlarla tanışarak, dinleyerek ve en önemlisi de gözlemleyerek tüketicilerin ve endüstrinin nabzını tutarlar.
Günün sonunda tüm bu veriler deneyimli bir analistin süzgecinden geçerek satınalma departmanında hata riskini azaltır ve müşteri memnuniyetini artırmak için fırsat yaratır. Bu durum da satışlarda pozitif etkisini gösterir. Trend analisti sanat, moda, tasarım ve müşteri davranışları arasında bağlantı kurar ve trendlerin doğma büyüme ve yok olma süreçlerinin günlük hayatlarımızla nasıl iç içe geçtiğini analiz eder.
Trend tahmini hizmeti veren şirketler hangileri?
Dünyada başarılı birkaç trend tahmin şirketleri bulunmakta. Şirketlerin bazıları gençler veya erkekler gibi belirli bir hedef kitlesine yoğunlaşırken, diğerleri renk veya kumaş gibi farklı değişkenler üzerine araştırma yapar. Bu şirketlere örnek olarak Türkiye’de de faliyet gösteren WGSN (World Global Style Network) ve Lidewij Edelkoort tarafından kurulan Trend Union verilebilir.
WGSN – 1998 yılında Londra’da kurulan şirket, moda, tasarım ve stil endüstrilerine araştırma, trend analizi ve yeni haberleri sunma konusunda dünya çapında hizmet veren en başarılı isimlerden biri. İçlerinde deneyimli yazarlar, fotoğrafçılar, araştırmacılar, analistler ve trend analistleri bulunan 100 kişilik ekip devamlı dünyayı gezerek müşterilerine sunulacak datayı toplamak ve filtrelemekle görevli. Trend analistleri bulundukları üniversitelerden veya başka yerlerden her bölgeye özel olarak topladıkları bilgiyi WGSN’e iletiyor. Şirket sadece en son moda trendlerinin değil, aynı zamanda ilgi çeken konsept storların, yeni tasarımcıların ve yaratıcı markaların da izini sürüyor.
Trend Union – Moda ve tekstil endüstrileri için trendleri öngörme, danışmanlık ve trend kitapları hazırlama gibi alanlarda uzmanlaşan şirket bünyesinde yetenekli danışmanlar, yaratıcı grafik sanatçılar ve tasarımcılar çalışıyor. Sitenin de kurucusu olan Edelkoort, zamanla bir koleksiyon haline gelen ve senede iki defa yayınlanan trend tahmin kitaplarının büyük bölümünü kendi tasarlıyor. Kitaplar; gelecek sezonun renk, malzeme, şekil ve yaşam tarzını öngörüyor. Moda, tekstil sektörlerindeki büyük trendleri 2 sene öncesinden öngörebilen kitaplar Trend Union müşterilerine sunuluyor.
Trend analistlerinin sektörde karşılaştıkları zorluklar nelerdir ?
Trend analisti olarak kariyer yapmak yeni bir durum olduğundan, bu alanda çalışmak isteyen insanlar için zaten sınırlı sayıdaki trend tahmin firmasında iş bulmak zor olabilir ama elbette ki fırsatlar gün geçtikçe artıyor. Trend tahmini yapmak zeka, yetenek ve bazen de altıncı his gerektiriyor. Analistler müşteri davranışını değiştirebilecek her türlü iç ve dış etkiden haberdar olmalılar. Tüm bu etkenleri gözlemlemek, analiz etmek ve öncelik sırasına göre gruplamak herkesin sahip olmadığı nadir bir yetenek. Gelecek trendleri doğru tahmin eden trend analistleri kariyerlerinde hızla yükselirken, yeterli donanıma sahip olmayan ve iyi araştırma yapamayanlar bir zaman sonra müşteri tarafından tercih edilmemeye ve sektörde kaybolmaya mahkum oluyor. Satış beklentilerini sizin tahminleriniz üzerinden oluşturmuş büyük şirketler için sezonluk veya yıllık trendleri doğru belirlemek büyük bir sorumluluk, bir o kadar da keyifli.
Ne dersiniz trend analistliği sizin aradığınız meslek olabilir mi?