Fashion Revolution ve Ethical Consumer, bir ilke imza atarak, ilk “Moda şeffaflık araştırması”nı yaptılar ve raporu “Fashion Revolution Week” kapsamında bu hafta yayınladılar.
40 marka ile yapılan araştırmada ortalama skor %42. Levis Strauss & Co %77 ile en yüksek skoru alırken Chanel %10 ile en düşük skoru aldı.
Global moda sektöründe yaşanan çocuk işçi çalıştırmak, asgari ücretin altında ücret ödemek ve doğaya zarar veren kimyasalların kullanımı gibi problemlerin çözülmesi, müşteri ile markalar arasında bilinmeyenlerin aydınlanması için ilk adım tedarik zincirinde şeffaflığın sağlanmasından geçiyor.
Yukarıda gördüğümüz sonuca ulaşmak için 40 şirkete 5 ana konudan oluşan bir anket gönderen dernekler, şirketlerin sadece 10 tanesinden cevap alabildi fakat yılmadı ve araştırmayı 40 şirketin halka açtığı bilgiler ile besleyerek tamamladı.
Bu 5 ana konuyu şu şekilde özetleyebiliriz:
İLKELER VE SORUMLULUK
Şirketin çalışanlarının haklarının korunması ve tedarik zincirinin doğaya etkisinin ölçülmesi konusunda yaptığı çalışmalar ve halihazırdaki süreçleri nelerdir? Bunların ne kadarı halka açık?
ÖLÇÜLEBİLİRLİK
Şirket, tedarikçileri hakkında hangi bilgilere sahip ve ürünlerinin yapıldığı yer ve yapanlar hakkında ne kadar bilgiyi halka açıyor?
KONTROL MEKANİZMALARI
Şirket tedarikçilerinin global standartlara uyup uymadığını nasıl kontrol ediyor? Uymayan tedarikçiler hakkında ne tür işlemler yapıyor? Tüm bu aktivitelerin ne kadarını duyuruyor?
KATILIM VE İŞBİRLİĞİ
Şirket sosyal sorumluluk ve doğayı koruma ile ilgili konularda çalışan dernekler, birlikler ve kitleler ile ne kadar işbirliği yapıyor? Bu işbirliklerini ne kadar duyuruyor?
YÖNETİM
Çalışan haklarının korunması yönünde şirket içinde nasıl bir süreç izleniyor? Kimler çalışıyor ve bu süreç nasıl kontrol ediliyor? Bu bilgilerin ne kadarı paylaşılıyor?
Görüldüğü üzere bu araştırma sadece şirketlerin çalışmalarını değerlendirmekle kalmayarak aynı zamanda bu çalışmaların ne kadarının halka açıldığını da önemsiyor. Şeffaflık zaten bu değil mi? Peki aşağıda gördüğümüz yüzdeler ne demek?
Fashion Revolution ve Ethical Consumer tarafından yapılan Tedarik Zinciri şeffaflık araştırması sonuçları
En düşük skor (kırmızı): Şirket tedarik zincirinde şeffaflık konusunda yazılı kurallar ötesinde bir çalışma yapmıyor veya çok az yapıyor. Bir statejisi bulunmuyor. Bu konuda hiç veya çok az halka açık bilgi/kanıt var.
26-50%(sarı): Şirket bu konuda bazı çalışmalar yapıyor fakat kontrol mekanizmaları, ölçülebilirlik ve yönetimsel konularda daha fazla ve etkili çalışma yapabilir. Daha fazla bilgi paylaşımı yapılabilir.
51-75% (açık mavi): Şirket sorumluluk üstlenme, strateji geliştirme, süreçleri belirleme ve aksiyona geçme konusunda daha fazla adım atmış fakat ölçülebilirlik, işbirliği ve bilgi paylaşımı konusunda daha iyi olabilir.
76-100% (koyu mavi): Bu şirketler diğerlerine göre çok ciddi adımlar atmış, kontrol mekanizmaları olan, ölçüm yapan, ve ölçümleri takip eden, doğaya ve çalışan haklarına yönelik net çalışmaları olan şirketler. Sadece üç şirket bu kategoride yer alabilmiş. Bu şirketlerin işbirliklerini artırmaları, hammaddeye kadar şeffaflık seviyesini artırmaları ve halka daha fazla bilgi açmaları öneriliyor.
Bu araştırma şirketleri şeffaflık yolunda daha fazla çalışmaya, kendi süreçlerini yeniden gözden geçirmeye, çalışanlarına, müşterilerine ve kitlelere süreçte daha fazla bilgi vermeye ve onları tedarik zincirinin paydaşları olarak görmeye teşvik etmeyi amaçlıyor.
Yüksek skor alan şirketlerin tamamen şeffaf olduğunu söylemek mümkün olmasa da, ne kadar çok bilgi o kadar çok güven ve yüksek puan dememiz mümkün.
Raporun tamamını indirmek ve Fashion Revolution organizasyonunu tanımak için:
Why Transparency matters
This is our focus for the next five years. We believe this simple question gets people thinking differently about what they wear. We need to know that as consumers, our questions, our voices, our shopping habits can have the power to help change things for the better.
Daha şeffaf bir moda endüstrisine!
Aslı Özbek
Moda Kariyeri kurucusu ve Fashion Revolution Türkiye gönüllüsü
